Zmiany w wieku emerytalnym: kontrowersje i wyzwania
Debata na temat wieku emerytalnego w Polsce trwa, a ostatnie badania i komentarze ekspertów rzucają nowe światło na tradycyjne podejście do tej kwestii. Zgodnie z wypowiedzią dr hab. Adama Krzywonia, zastępcy Rzecznika Praw Obywatelskich, istniejące zróżnicowanie wieku emerytalnego między kobietami a mężczyznami wydaje się być nieuzasadnione.
Kobiety i rynek pracy
Dane zaprezentowane przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) z 2023 roku ujawniają, że aż 91 procent kobiet w wieku 60-89 lat nie uczestniczy aktywnie na rynku pracy. Stanowi to znacząco wyższy odsetek w porównaniu z mężczyznami, których wskaźnik aktywności zawodowej w tym samym przedziale wiekowym wynosi 75 procent.
Skutki dla świadczeń emerytalnych
Bezpośrednią konsekwencją tak dużej dysproporcji jest fakt, że świadczenia emerytalne wypłacane kobietom są znacznie niższe niż te przysługujące mężczyznom. Przedłużenie aktywności zawodowej kobiet mogłoby przynieść korzyści nie tylko samej zainteresowanej grupie, ale również przynieść pożytek pracodawcom i całemu rynkowi pracy.
Dyskryminacja na tle płci
Kwestia dyskryminacji w obszarze rynku pracy ze względu na płeć jest problemem, który należy rozwiązać w perspektywie zrównywania szans dla obu płci. Zróżnicowany wiek emerytalny może być tutaj postrzegany jako rodzaj dyskryminacji, ponieważ wpływa negatywnie zarówno na kobiety ze względu na niższe świadczenia, jak i na mężczyzn powodując późniejszy dostęp do emerytury.
Brak obiektywnych przesłanek do różnicowania
Według Adama Krzywonia brak jest obiektywnych, biologicznych przesłanek, które uzasadniałyby różnorodność granic wieku emerytalnego między płciami. Zdaniem eksperta, utrzymanie obecnego status quo jest nieuzasadnionym reliktem przeszłości.
Zachęty do dłuższej pracy
Rząd i instytucje rynku pracy mogą działać w kierunku zachęcania seniorów do przedłużania ich aktywnej obecności w sektorze zawodowym, przy jednoczesnym zachowaniu regulacji dotyczących wieku emerytalnego. Poprzez takie działania, starsi pracownicy mogliby nadal przyczyniać się do rozwoju gospodarki, jednocześnie poprawiając swoją sytuację materialną po zakończeniu kariery zawodowej.
Wyzwania na rynku pracy
- Aktywność zawodowa seniorów a dyskryminacja ze względu na płeć.
- Brak systemowych rozwiązań wspierających osoby wchodzące w wiek emerytalny.
- Niewykorzystany potencjał osób starszych na rynku pracy.
Podsumowanie
Zwiększenie aktywności zawodowej osób starszych i wyeliminowanie niepotrzebnych barier dyskryminacyjnych wymaga świadomego podejścia zarówno ze strony rządu, jak i pracodawców. Rynkowe korzyści wynikające z wysokiej aktywności tej grupy społecznej mogą znacząco przyczynić się do długofalowej stabilności systemu emerytalnego i poprawy jakości życia seniorów.